Tăng lipid máu đề cập đến một tình trạng đặc trưng bởi nồng độ lipid hoặc lipoprotein trong máu tăng cao khiến một cá nhân có nguy cơ phát triển chứng xơ vữa động mạch. Cụ thể, nồng độ cholesterol lipoprotein mật độ thấp (LDL-C) trong máu cao và nồng độ lipoprotein mật độ cao (HDL) trong máu thấp sẽ xác định tình trạng tăng cholesterol máu. Các hướng dẫn quản lý cholesterol trong máu nêu rõ rằng mức LDL-C là một trong những yếu tố dự báo tốt nhất CHO PHÁT TRIỂN bệnh tim mạch (Tham khảo bản gốc).
Ngoài ra, sự kết hợp của các yếu tố nguy cơ khác như hút thuốc và lối sống ít vận động thể hiện mối tương quan đáng kể với rối loạn tim mạch do xơ vữa động mạch (Tham khảo bản gốc).
Mặc dù tỷ lệ tăng cholesterol máu cao trên toàn thế giới, việc quản lý bệnh tim mạch vẫn chưa đạt yêu cầu. Thông thường, phương pháp điều trị rối loạn lipid máu thông thường liên quan đến việc sử dụng thuốc statin, được chứng minh là làm giảm mức LDL-C và giảm tỷ lệ tử vong do bệnh tim mạch. Tuy nhiên, điều trị bằng statin có liên quan đến các kết quả bất lợi, bao gồm yếu cơ, chuột rút cơ, đau cơ dai dẳng và tăng nồng độ creatine kinase …(Tham khảo bản gốc).
Do đó, điều cần thiết là tăng cường các liệu pháp bằng cách áp dụng chế độ ăn kiêng phù hợp, bao gồm các phương pháp điều trị bổ sung, chẳng hạn như dược phẩm dinh dưỡng, có thể kiểm soát nồng độ lipid và lipoprotein trong huyết tương để cải thiện kết quả cho những người mắc chứng rối loạn lipid máu. Một số nghiên cứu đã chứng minh tác dụng có giá trị của Spirulina trong việc giảm nồng độ LDL-C và chất béo trung tính trong huyết tương và tăng mức HDL-C sau khi bổ sung, dẫn đến giảm nguy cơ phát triển các bệnh tim mạch. Tác dụng của Spirulina đối với nồng độ lipid huyết tương không phụ thuộc vào liều dùng và không có tác dụng độc hại (Tham khảo bản gốc).
Nhìn chung, việc bổ sung Spirulina được chứng minh là có hiệu quả trong điều trị chứng tăng lipid máu và xơ vữa động mạch nhờ cải thiện lượng lipid ở bệnh nhân.
1. CÁC NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG
Một số nghiên cứu lâm sàng gần đây đã được tiến hành để đánh giá tác dụng hạ lipid của Spirulina ở những đối tượng béo phì. Béo phì có tương quan với nồng độ lipid trong máu cao, là yếu tố nguy cơ liên quan đến bệnh tim mạch.
Zeinalian và các đồng nghiệp đã tiến hành một nghiên cứu trên những người béo phì được dùng 1 g (500 mg hai lần một ngày) Tảo Spirulina trong 3 tháng và quan sát thấy sự giảm đáng kể lượng cholesterol toàn phần (TC) ( p = 0,002). Hơn nữa, sự gia tăng lipoprotein-cholesterol mật độ cao (HDL-C) (p = 0,05) đã được quan sát mà không có sự thay đổi đáng kể về chất béo trung tính (TG) hoặc lipoprotein mật độ thấp (LDL) giữa mức cơ sở và sau khi điều trị bằng Spirulina (Tham khảo bản gốc).
Một nghiên cứu sâu hơn ở những người tham gia là các đối tượng béo phì, đã trải qua điều trị hạ huyết áp, đã nhận được 4 viên Spirulina 0,5 g mỗi viên, uống hàng ngày vào buổi sáng hoặc giả dược trong cùng thời gian như nghiên cứu trước đó. Việc bổ sung tảo Spirulina dẫn đến giảm mức LDL-C ( p < 0,001) và TC ( p < 0,001) giữa thời điểm ban đầu và sau khi dùng, nhưng nó không hiệu quả trong việc giảm các mức lipid khác (Tham khảo bản gốc).
Mặc dù người ta biết rằng tập thể dục có thể làm giảm các yếu tố nguy cơ bệnh tim mạch bằng cách cải thiện lượng lipid huyết thanh, nhưng tác dụng hiệp đồng với viên Tảo Spirulina đã được đánh giá ở những người béo phì và ít vận động.
Một nghiên cứu mù đôi ngẫu nhiên đã đánh giá tác dụng kết hợp của việc bổ sung Spirulina (4,5 g/ngày trong 6 tuần) ở những đối tượng rối loạn lipid máu. Tác dụng hiệp đồng đã được chứng minh là có lợi, nhưng việc chỉ bổ sung Spirulina đã được chứng minh là làm giảm tổng lượng cholesterol, LDL-C và chất béo trung tính và tăng HDL-C trong 6 tuần so với nhóm đối chứng (Tham khảo bản gốc).
Trong một nghiên cứu của Karizi và cộng sự, hiệu quả của tảo xanh lam trong việc giảm mức lipid ở bệnh đái tháo đường týp 2 (T2DM) đã được đánh giá. Các tác giả đã nghiên cứu tác dụng đồng thời của liệu pháp metformin và 2 g Spirulina /ngày ở bệnh nhân tiểu đường trong 12 tuần.
Việc bổ sung S. platensis trước bữa ăn đã được chứng minh là có tác dụng hạ lipid máu và là một biện pháp hỗ trợ có giá trị cho liệu pháp metformin. Vào cuối giai đoạn can thiệp, các nhà nghiên cứu nhận thấy giá trị huyết tương của lipid gây xơ vữa giảm đáng kể và mức HDL tăng so với mức cơ bản (p < 0,001) (Tham khảo bản gốc).
Ở cư dân Cretan, 3 tháng sử dụng Spirulina đã làm giảm mức cholesterol lipoprotein mật độ thấp ( p < 0,001), nhưng mức HDL-C vẫn không thay đổi (Tham khảo bản gốc).
Các nghiên cứu khác đã xem xét vai trò tiềm năng của nước sốt Tảo Spirulina như một loại thực phẩm chức năng. Far và các đồng nghiệp đã nhấn mạnh sự giảm đáng kể chất béo trung tính (p < 0,01) ở bệnh nhân tăng huyết áp khi dùng nước sốt salad có chứa 2 g bột Spirulina (Tham khảo bản gốc).
Mazloomi et al. đã xác nhận những lợi ích tiềm năng ở bệnh nhân NAFLD. Cuộc điều tra cho thấy rằng nước sốt được pha chế với 2 g Spirulina có thể cải thiện NAFLD bằng cách giảm mức độ gan nhiễm mỡ và men gan (ALT và AST) cũng như giảm mức TG ( p = 0,03) và tăng mức HDL-C ( p = 0,02) giữa lúc bắt đầu điều trị so với khi kết thúc điều trị. Ngoài ra, chỉ số gây xơ vữa động mạch đã giảm đáng kể (p = 0,007) (Tham khảo bản gốc).
Ảnh hưởng của chiết xuất lỏng của Arthrospira có tên là “Spirulysat ®” đã được kiểm tra ở những người mắc hội chứng chuyển hóa, cho thấy sự giảm chất béo trung tính và tăng mức HDL khi kết thúc bổ sung so với nhóm dùng giả dược. Chiết xuất nước Spirulina chứa phycocyanin, polysaccharides và protein, axit amin, enzyme, vitamin và muối khoáng (Tham khảo bản gốc).
Các nghiên cứu đã đánh giá tác dụng hạ mở máu của Spirulina ở chủ yếu những đối tượng thừa cân và béo phì. Vì vậy, cần nghiên cứu sâu hơn để hiểu đầy đủ và xác nhận lợi ích của Spirulina trong việc giảm nồng độ lipid huyết thanh ở một mẫu dân số không đồng nhất.
2. CƠ CHẾ TÁC DỤNG
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung Spirulina có thể làm giảm đáng kể mức độ LDL-C, TC và TG trong khi tăng mức độ HDL-C. Những tác dụng có lợi này đối với lượng lipid trong máu là do hàm lượng dinh dưỡng của nó, nhưng cơ chế hoạt động của nó vẫn chưa được hiểu đầy đủ.
Người ta đã ghi nhận rằng Spirulina có thể tác động đến quá trình chuyển hóa lipid bằng các gen liên quan đến quá trình tạo mỡ điều hòa giảm như yếu tố phiên mã-1c (SREBP-1c), acetyl CoA carboxylase (ACC) và thụ thể được kích hoạt bởi chất tăng sinh peroxisome- g (PPARγ). Hơn nữa, các nhà nghiên cứu đề xuất sự gia tăng mức độ biểu hiện gen kích hoạt thụ thể-a kích hoạt peroxisome proliferator-a (PPARα) và adenosine 5′-monophosphate (AMPK), có liên quan đến việc điều chỉnh quá trình oxy hóa axit béo (Tham khảo bản gốc 1), (Tham khảo bản gốc 2).
Liên quan đến nồng độ SREBP-1c thấp, một số tác giả đã cho thấy sự gia tăng nồng độ PGC-1α, một đồng yếu tố liên quan đến cả việc điều hòa biểu hiện gen oxy hóa lipid và sinh học ty thể ở gan thông qua con đường PGC-1α/Tfam/mtDNA trong gan (Tham khảo bản gốc).
Ngoài ra, Spirulina ức chế hoạt động của HMG COA reductase, một loại enzyme chủ chốt trong quá trình tổng hợp cholesterol và làm tăng hoạt động của Lecithin cholesterol acyltransferase (LCAT), đóng vai trò trung tâm trong quá trình vận chuyển cholesterol ngược (Tham khảo bản gốc).
Một trong những nghiên cứu đầu tiên được thực hiện trên chuột Wistar tăng cholesterol máu cho thấy sự cải thiện hoạt động của lipoprotein lipase (LPL) và triglycerid lipase ở gan (H-TGL). Từ những thay đổi này dẫn đến giảm mức cholesterol và chất béo trung tính trong huyết tương và tăng mức HDL-C (Tham khảo bản gốc).
Một số nghiên cứu đã đề xuất rằng Spirulina có thể tác động tích cực đến chứng rối loạn sinh lý bằng cách thay đổi thành phần của hệ vi sinh vật đường ruột, tương quan tích cực với nồng độ lipid trong máu béo (Tham khảo bản gốc 1) , (Tham khảo bản gốc 2).
Theo Oriquat, Spirulina có thể làm giảm bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) thông qua việc điều chỉnh biểu hiện ở gan của miR-122, miR-34a và miR-21, cũng như các gen SREBP-1c, SIRT1 và HPB1. (Tham khảo bản gốc).
Nhiều nghiên cứu đã cho rằng cơ chế gây ra tác dụng hạ mỡ máu là do C-phycocyanin, một sắc tố xanh lam có trong Tảo Spirulina. Nghiên cứu của Nagaoka et al. lần đầu tiên tiết lộ rằng việc tiêu thụ C-phycocyanin (PHY) có thể ngăn chặn sự hấp thu cholesterol ở ruột, vì C-phycocyanin có thể liên kết với axit mật trong hỗng tràng, dẫn đến ảnh hưởng đến sự bài tiết cholesterol qua phân cao hơn, cuối cùng dẫn đến giảm mức cholesterol trong huyết thanh (Tham khảo bản gốc).
Theo Han và cộng sự, C-phycocyanin và glycolipid H-b2 ức chế hoạt động lipase tuyến tụy theo cách phụ thuộc vào liều lượng (Tham khảo bản gốc).
Một nghiên cứu gần đây cũng gợi ý rằng PHY có thể cải thiện sự tích tụ mỡ ở gan bằng cách điều chỉnh con đường AMPK (Tham khảo bản gốc).
PHY có tác dụng chống oxy hóa, chống viêm và loại bỏ gốc tự do, do đó có tác dụng ức chế quá trình peroxid hóa lipid (Tham khảo bản gốc 1), (Tham khảo bản gốc 2).
Những phát hiện của Riss và các đồng nghiệp chứng minh rằng PHY có thể làm giảm diện tích vệt mỡ động mạch chủ bằng cách điều chỉnh NADPH oxydase và giảm tích lũy anion superoxide, một dấu hiệu của chứng xơ vữa động mạch sớm (Tham khảo bản gốc ).
Phycocyanobilin (PCB), nhiễm sắc thể tetrapyrrole của Tảo, cũng cho thấy tác dụng chống oxy hóa, làm tăng đáng kể biểu hiện HMOX1 trong mảng xơ vữa động mạch chủ của chuột thiếu ApoE, do đó tạo ra sự bảo vệ xơ vữa (Tham khảo bản gốc).
